Kolektory słoneczne są urządzeniami przetwarzającymi promieniowanie słoneczne na ciepło, które różnią się pod wieloma względami od konwencjonalnych urządzeń grzewczych. Największą różnicą jest to, że „paliwem”, jest promieniowanie słoneczne. Przemysłowa produkcja kolektorów słonecznych rozpoczęła się w połowie lat siedemdziesiątych jako odpowiedź na kryzys energetyczny. Od tego czasu przemysł ten rozwinął się i produkcja kolektorów osiągnęła wysoki poziom, a jej znaczący udział zlokalizowany jest w Europie. Kolektory słoneczne są wysokojakościowymi produktami, których czas działania przewiduje się powyżej 20 lat. Dobra znajomość budowy i funkcji części składowych systemu kolektorów słonecznych jest bardzo istotna aby móc go prawidłowo zaprojektować i zamontować.
Dostępne na rynku kolektory słoneczne możemy zasadniczo podzielić na dwie grupy:
- kolektory płaskie,
- kolektory próżniowe.
Kolektory płaskie
Kolektory te składają się z warstwy absorbera, tylniej płyty z blachy stalowej, aluminium lub stali szlachetnej oraz ramy wraz ze szkłem solarnym i izolacją cieplną. Wszystkie te komponenty długotrwale chronią kolektor przed niesprzyjającymi czynnikami atmosferycznymi. Dodatkowo, antyrefleksyjna powłoka szkła redukuje zjawisko odbijania się promieni słonecznych, a odpowiednie uszczelnienie kolektora zmniejsza straty cieplne. Kolektory słoneczne płaskie można łatwo i bezpiecznie montować na dachu lub w jego połaci. Coraz częściej montuje się kolektory na fasadzie bądź jako wolnostojące. Płaskie kolektory są tańsze, niż kolektory próżniowe i znajdują zastosowanie jako urządzenia podgrzewające wodę użytkową, baseny oraz wspomagające ogrzewanie pomieszczeń.
Kolektory próżniowe
Przemiana energii słonecznej w ciepło w absorberze jest identyczna w kolektorach płaskich jak i w próżniowych. Istotne różnice polegają na izolacji cieplnej – przy kolektorach próżniowych absorber jest podobny do tego w termosie, wbudowany w wypełnioną próżnią szklaną rurkę. Próżnia zapewnia skuteczną izolację cieplną, dzięki temu występują mniejsze straty ciepła niż przy kolektorach płaskich – szczególnie przy wysokich temperaturach, kiedy problemem jest rozgrzewanie się obudowy. Aby kolektor próżniowo–rurowy był niezawodny i długo nam służył, niezbędne jest utrzymanie próżni poprzez odpowiednie uszczelnienie.
